Basel, Universitätsbibliothek, F IX 2
Creative Commons License

Aus: HAN. Verbundkatalog Handschriften - Archive - Nachlässe, 2015.

Titolo del codice: Sammelband (Humanistica)
Luogo di origine: Italien
Datazione: 2. Hälfte 15. Jahrhundert
Segnatura precedente:
  • Basel UB, Handschriften, B IX 34 (alt)
  • Basel UB, Handschriften, G² II 62 (alt)
Supporto materiale: Pergament, Papier. Bl. 1-2, 14-75: Pergament. Vorsatz und Bl. 3-13: Papier.
Dimensioni: 1 Band (77 Blätter)
Formato: 14,5 x 21 cm
Numerazione delle pagine: Oben und unten ältere arabische Foliierung mit Tinte, 19. Jh. (?)
Composizione dei fascicoli: Lagen: (VIII-1)15 + V25 + IV33 + 2 V53 + VI65 + V75
Disposizione della pagina:
  • Bl. 1-2: Schriftraum 9,5 x 16, blind liniiert; 24 Zeilen.
  • Bl. 7-9: Schriftraum ca. 10 x 15; 24 Zeilen.
  • Bl. 16-53: Schriftraum 9 x 14-14,5, blind liniiert; 20-21 Zeilen.
  • Bl. 54-65:Schriftraum 8,5 x 14,5, mit Tinte liniiert; 31 Zeilen.
  • Bl. 66-75: Schriftraum 8,5 x 12,5; 29 Zeilen.
Tipo di scrittura e mani:
  • Bl. 1-2: Italienische humanistische Minuskel, 2. Hälfte 15. Jh.
  • Bl. 3-4, 5-6: Humanistische Minuskel (4: Kursive) von je einer italienischen Hand, 2. Hälfte 15. Jh.
  • Bl. 7-9: Humanistische Kursive, 2. Hälfte 15. Jh.
  • Bl. 16-53: Italienische humanistische Minuskel, 2. Hälfte 15. Jh.
  • Bl. 54-65: Italienische kursive humanistische Minuskel, 2. Hälfte 15. Jh.
  • Bl. 66-75: Kursive humanistische Minuskel, 2. Hälfte 15. Jh.
Decorazione:
  • 1r-2v: Titel rot (verblasst) in Capitalis, Explicit in roter Capitalis
  • 3r-v: Titel und Explicit in Capitalis
  • 5r: Titel in roter, Initium in schwarzer Capitalis
  • 16r: Titel in blassem Rot
  • 33r-52v: Versanfänge in roten Majuskeln
  • 66r-75r: rote Titel
  • Initialen: 66r-75r: Rote und blaue Lombarden mit rotem Fleuronné
Legatura: Pergamenteinband, 20. Jh., vorn und hinten je 1 nicht gezähltes modernes Vorsatzblatt
Lingua principale: Lateinisch
Contenuto:
  • 1r-2v Iohannes Antonius Porcellius: Poema de podagra ad Pium II papam >Poema de podagra et eius crucibus, ad divum Pium II pont. max. Porcelius poeta dolorum impatientissimus. Lege bona cum valetudine.< Pi pater et mundi princeps mea sola voluptas / …–… Seu pacem seu bella gerat. >Finit<
    - Bertalot, Initia, Bd. 1 Nr. 4308.
  • 3r-v Iohannes Antonius Porcellius: De abitu Pii II Papae cum Tibur proficisceretur >De abitu divi Pii secundi Pont. Max. ab urbe Roma cum Tybur proficisceretur. Porcelius poeta.< Ibis oliviferas ventosi ad Tyburis arces / …–… praesulis imperium. >Finis<
    - Bertalot, Initia, Bd. 1 Nr. 2567.
  • 4r-v Iohannes Antonius Porcellius: Carmen ad Iacobum Lucensem Papiae praesulem >Amplissimo patri et domino domino Iacobo Lucensi Papiae praesuli benemerito amicorum principi et benefactori suo Porcelius poeta iucunditatem.< Accipe parva licet quae dat tibi munera vates / …–… liberiorque Pio. >Finis<
    - Bertalot, Initia, Bd. 1 Nr. 37.
  • 5r-6v Andreas Contrarius: Epistula ad Pium II Papam data, Rom 1458 Okt. 31 >Beatissimo atque sanctissimo Pio Papę Andreas Contrarius Venetus.< [S]uperiori anno sanctissime p[ater] ubi ex Neapoli proficiscens …–… in tuis secundis respicere. Romę
    - Druck (mit Auslassungen): Sabbadini, Remigio. - Andrea Contrario. In: Nuovo Archivio Veneto N. S. 31, 1916, 416 Nr. 32.
  • 7r-9r Carmen ad osmum de Medicis directum Cosme tuas nullus potuit simul edere laudes / …–… sacra minora deus. >Finis<
    - Bertalot, Initia, Bd. 1 Nr. 854.
  • 9v-15v leer
  • 16r-33v Iohannes Baptista Pallavicinus: Carmen in historiam flendae crucis Iesu Christi (principium) necnon Proba, cento Vergilianus (finis) [Pallavicinus:] >Baptistae marchionis Palavicini prologus in historiam flende trucis domini nostri Ihesu Christi ad Eugenium quartum Rome ecclesie baptismum maximumque pontificem r[ubri]ca.< [M]ire pater quo sub populi pastore iubemur / …–… [25v:] Caesaris es nisi perfidiam compresseris huius.
    • [26r Proba:] [C]ontinuo nates namque his certissimus actor / …–… in religione nepotes. >Finis est<
    - Pallavicinus: Hain 12279ff. - Proba, Cento 388-Schluss - Bertalot, Initia, Bd. 1 Nr. 3366/1777.
  • 34r-52v Proba: Cento Vergilianus [I]am dudum temerasse duces pia federa pacis / …–… in religione nepotes. >Finis<
    - Schaller-Könsgen, Init. carm. 7487; Walther, Init. carm. 9696; Druck: CSEL 16, 569-609.
  • 53r-v leer
  • 54r-65v Martinus de Garatis: De cardinalibus ad Astorgium Agnesi Saepenumero cogitanti mihi ac mente repetenti, reverendissime pater domine Astorgi, quod gratissimum munus …–… quam raptim facere. Laus deo
    - Vgl. L. Frati, Martino de'Garati da Lodi, in: Archivio storico Lombardo 5,46, 1919, 325.
  • 66r-75r Iacobus Aegidii OP: Tractatus catholicae veritatis contra errores Zanzini de Soltia haeretici Pergamensis Sanctissimo ac beatissimo patri et domino, domino Pio divina providencia Pape secundo frater Iacobus Egidii Quia familiare secundum graciam mihi a domino datam …–… et premium beatorum. Amen
    - Kaeppeli, Scriptores, Nr. 2033.
  • 75v leer
Provenienza del manoscritto:
  • Der Band befand sich 1568, als Johannes Oporin starb, in dessen Besitz und wurde von Basilius Amerbach und Theodor Zwinger in das Inventar der hinterlassenen Manuskripte aufgenommen (Gilly 2001, S. 123).
  • Danach ging er in die Bibliothek Zwingers über. Als Konrad Pfister um 1630 im Auftrag von Zwingers Enkel Theodor die Zwingersche Bibliothek bearbeitete (s. Gilly, Postel et Bâle, S. 43f.), ergänzte er Titel und Autoren (siehe oben). Im 1672-1676 entstandenen Katalog von Johannes Zwinger ist die Handschrift sorgfältig verzeichnet (Libri theologici manuscripti membranacei, Kat Vb Schweiz 198, 13r, 33r, 62r; Libri philosophici manuscripti membranacei, Kat Vb Schweiz 201, 32r, 65r).
Acquisizione del manoscritto:
  • Möglicherweise hatte sie Johannes Zwinger, ein Sohn von Theodor II, selbst der Bibliothek übergeben.
  • Alte Signaturen: "B IX 34" (so bei Zwinger; 1r oben mit Tinte B IX 33, wohl irrtümlich); "G² II 62".
Bibliograph. Nachweise
  • Steinmann, Martin. - Unpublizierte Beschreibung, 1984.
  • Gilly, Carlos. - Die Manuskripte in der Bibliothek des Johannes Oporinus. - Basel, 2001, S. 123, Nr. 113.1-5.
Literatur
  • Bertalot, Ludwig. - Initia humanistica latina : Initienverzeichnis lateinischer Prosa und Poesie aus der Zeit des 14. bis 16. Jahrhunderts / Ludwig Bertalot; im Auftrag des Deutschen Historischen Instituts in Rom bearb. v. Ursula Jaitner-Hahner. - Tübingen : Max Niemeyer, 1985-2004.
  • Die Manuskripte in der Bibliothek des Johannes Oporinus : Verzeichnis der Manuskripte und Druckvorlagen aus dem Nachlass Oporins anhand des von Theodor Zwinger und Basilius Amerbach erstellten Inventariums : Hommage à François Secret / von Carlos Gilly. - Basel : Schwabe, 2001, S. 123, Nr. 113.
Online