Einsiedeln, Stiftsbibliothek, Codex 323(1065)
Creative Commons License

Beschreibung für e-codices von P. Dr. Odo Lang OSB, Stiftsbibliothek Einsiedeln, 2009.

Manuscript title:
  • Alexander ad Aristotelem, De situ Indiae.
  • Vita Karoli Magni et Simeonis reclusi.
Place of origin: (St. Gallen?) / West- oder Süddeutschland
Dates of origin:
  • 10. Jahrhundert (1. Drittel)
  • 11. Jahrhundert (2. Hälfte)
Former shelfmark: 4. Numero 7. B. V. Einsidlensis.
Support: Pergamenthandschrift. Festes, gut geglättetes, gelb-bräunliches Pergament.
Extent: 106 Seiten
Format: 185 x 135 mm
Foliation: Neuzeitliche (19. Jh. / P. Gall Morel) Paginierung mit Tinte in arabischen Zahlen 1-106.
Collation: 9 unbezeichnete, unregelmmässige Lagen: IV-1 (1. Bl. herausgeschnitten), IV, IV-3 (die 3 letzten Bl. herausgeschnitten) / III+1, III, IV / II, I, III. Keine Reklamanten.
Page layout: Schriftraum: (I) 135 x 100 mm, (II) 165 x 100 mm, (III) 155 x 115 mm. Einrichtung durch Rahmen und Linierung mit Griffelab // cd. Zirkellöcher am Rand neben d. Einspaltig. In variierender Zeilenzahl geschrieben: (I) 21, (II) 20, (III) 21-29 Zeilen. Keine Rubrizierung.
Writing and hands:
  • Von mehreren Händen mit brauner bis schwarzer Tinte in romanischer Minuskel geschrieben.
  • Überschriften: (I) Titel in minium und schwarzer Capitalis, Anfang in Rustica, (II) Titel in roter Rustica, (III) Titel in schwarzer Rustica.
Decoration: Anfangsbuchstaben als einfache, unverzierte minium Majuskeln.
Additions: Hände und Glossen des Heinrich von Ligerz.
Binding: 14. Jh. 190 x 138 mm. Ledereinband. 2 abgekantete Holzdeckel. Weisses, abgeschabtes Schafleder. Rücken mit braunem Leder verstärkt. 3 erhabene Doppelbünde. Oben und unten 2-farbiges, geflochtenes Kapitalband. 1 Leder-Metall-Schliesse von Kante des VD zum Dorn in der Mitte des RD, Zierschnalle.
Contents:
Inhalt der Handschrift:
1. (S. 1-39) Epistola Alexandri de situ Indiae.
2. (S. 41-82) Einhardi vita Karoli Magni.
3. (S. 83-105) Eberwini abbatis vita S. Simeonis reclusi Trevirensis.
  • 1. (Seite 1-39) Epistola Alexandri Regis Magni de sitv Indie
    • (1) >Epistola Alexandri Regis Magni Macedonis ad magistrum suum Aristotilem de situ Indie et iterum vastitate //< 2 Incipit epistula Alexandri regis Magni Macedonis ad Magistrum suum Aristotilem de situ indie et iterum uastitate. Semper memor tui […] // …–… 39 -mo et industria optime aristotiles ponderaris. Explicit feliciter. Amen.
    Anmerkung (14. Jh.): + Prima (?) prima bona est adnuendum.
  • 2. (Seite 41-82) Einhardi vita Karoli Magni
    • (41) Miserer < […] > Gens merouingorum de qua franci reges sibi creare soliti erant […] // …–… 82 […] post obitum eius summa deuotione adimplere curauit.
    Zu bemerken: Kolophon auf S. 82: Hos tibi uersiculos ad laudem maxime princeps […] Geruuardus suplex famulus […] Einardum magni magnificum Karoli. Anmerkungen des Heinrich von Ligerz: 1. finit liber primus restat aduc tres libri. 2. Quatuor libri gestorum Karoli. Der Prolog des Walahfrid Strabo und die Praefatio des Eberwin fehlen in der Handschrift.
    • Ed.: Acta SS Januarii II, 878-887 (zum 28. Januar).
  • 3. (Seite 83-105) [ Eberwini abbatis vita S. Simeonis reclusi Trevirensis]
    • (83) Igitur vir Dei Simeon Patre Greco Antonio dicto, matre calabrica in Sicilia ciuitate syracusana progenitus […] // …–… 105 […] miranti cuncto populo toto corpore erectus resolidatis ascendit pedibus.
    Zu bemerken: Dieser Teil ist mindestens teilweise ein Palimpsest. Der ursprüngliche Text aus dem 10. Jahrhundert war vermutlich ein Psalterium.
    • Ed.: Acta SS Junii I, 89-95 (zum 1. Juni), der Prolog fehlt in der Handschrift.
Acquisition of the manuscript: Besitzereinträge: 1. (14. Jh.) (41) Iste liber est Loci heremitarum (Heinrich von Ligerz). 2. Einsiedler Bibliotheksvermerk des 17./18. Jh.: 4. Numero 7. B. V. Einsidlensis.
Bibliography:
  • Bruckner A., Scriptoria V, 23, 88;
  • Clavis Scriptorum latinorum Medii Aevi. Auctores Galliae. I. Abbo Sangermanensis - Ermoldus Nigellus (CChr.CM, Turnhout 1994);
  • Hoffmann H., Schreibschulen I, 110, 123, 254;
  • Lohr Ch., Aristotelica, 177;
  • Meier G., Ligerz, 61;
  • Meier G., Catalogus, 295;
  • Ross D. J. A., A check-list of mss. of three Alexander texts. The Julius Valerius Epitome, the Epistola ad Aristotelem and the Collatio cum Dindimo (Scr. 10, 1965, 127-132, bes. 129).