Petrus, de Alliaco (1350-1420)
Der Psalmenkommentar ist ein Autograph des Ambrosius Alantsee, der nach einem Studium und darauf folgender Lehrtätigkeit an der Basler Universität 1480 in die Basler Kartause eintrat und dort unter anderem als Schreiber, Prior und Verfasser vorwiegend liturgischer Literatur wirkte. Die vorliegende Handschrift entstand wenige Jahre vor seinem Tod, der ihn 1505 auf einer Visitationsreise in Erfurt ereilte.
Online seit: 10.10.2019
- Petrus, de Alliaco (Autor) Gefunden in: Standardbeschreibung
- Alantsee, Ambrosius (Autor) | Alantsee, Ambrosius (Schreiber) | Louber, Jakob (Bibliothekar) | Petrus, de Alliaco (Autor) Gefunden in: Standardbeschreibung
Der Band stammt aus der Basler Kartause und enthält handschriftliche und gedruckte Texte zu Fragen der Ordensgeschichte, der geistlichen Lebensführung ebenso wie theologische Auslegungen, so zum Beispiel den Predigerkommentar Dionysius‘ des Kartäusers (1402-1471). Die handschriftlichen Teile stammen von verschiedenen Händen, darunter diejenige des Basler Kartäusers Johannes Gipsmüller (1439-1484).
Online seit: 14.06.2018
- Petrus, de Alliaco: Tractatus pro Cartusiensibus quod rationabiliter abstinent ab esu carnium (193r-206v)
Incipit: Religioso viro fratri Iohanni de Gauhenans Cum olim seculo militans nunc strenuus miles Christi
Explicit: oraciones humiliter postulo. Deo gracias
Gefunden in:
Standardbeschreibung
- Adamus, de Einesham (Autor) | Arnoldus, de Villa Nova (Autor) | Bernardus, Claraevallensis (Autor) | Dionysius, Cartusianus (Autor) | Gipsmüller, Johannes (Schreiber) | Heinrich Arnoldi (Autor) | Heinrich Arnoldi (Annotator) | Heinrich Arnoldi (Bibliothekar) | Henricus, de Calcar (Autor) | Hieronymus, Sophronius Eusebius (Autor) | Johannes, Andreae (Autor) | Johannes, Saresberiensis (Autor) | Leonardus, Nogarolus (Autor) | Louber, Jakob (Bibliothekar) | Petrus, de Alliaco (Autor) | Thomas, de Aquino (Autor) Gefunden in: Standardbeschreibung
Der Band enthält eine Vielzahl theologischer und kirchenrechtlicher Texte. Er entstammt zur Gänze der Feder eines Schreibers, des Basler Kartäusers Heinrich von Vullenhoe. Über die Beweggründe, die ihn bei der Kompilation geleitet haben, gibt er selbst in einer längeren Notiz Auskunft: Da er als Kartäuser nicht selbst als Prediger auftreten könne, verbleibe ihm nur die Möglichkeit, das Wort Gottes mit den Händen, d.h. durch das Schreiben von Büchern, zu verbreiten. Er hoffe, dass die von ihm veranstaltete Kompilation die Frommen auf ihrem Weg bestärken und den Sündern Anlass zur Reue sein werde. Viele der Texte, die Vullenhoe in diesem Band vereint hat, nehmen unmittelbar Bezug auf den Kartäuserorden. Ein Beispiel ist der Traktat de esu carnium, der die Praxis der Kartäuser, auf Fleisch als Nahrungsmittel zu verzichten, verteidigt. Viele Texte sind auch in anderen Handschriften aus der Basler Kartause überliefert.
Online seit: 12.12.2019
- Petrus, de Alliaco: Quod fratres Cartusienses rationabiliter abstinent ab esu carnium (82v-92v)
Incipit: Religioso viro fratri Johanni de Gauhenans ordinis Carthusiensis Petrus episcopus Cameracensis sacre theologie doctor salutem et sub religionis milicia palmam consequi glorie sempiterne. Cum olim seculo militans, nunc strenuus miles Christi effectus
Explicit: pro cuius labore huius sacre religionis oraciones humiliter postulo. Deo gracias.
Gefunden in:
Standardbeschreibung
- Arnoldus, de Villa Nova (Autor) | Augustinus, Aurelius (Autor) | Bernardinus, Senensis (Autor) | Bernardus, Claraevallensis (Autor) | Gerardus, de Vliederhoven (Autor) | Gregorius IX, Papa (Autor) | Guilelmus, de Sancto Theodorico (Autor) | Hélinant, de Froidmont (Autor) | Henricus, de Calcar (Autor) | Jacobus, de Paradiso (Autor) | Johannes, Andreae (Autor) | Johannes, de Schonhavia (Autor) | Johannes, Gerson (Autor) | Johannes, Saresberiensis (Autor) | Louber, Jakob (Bibliothekar) | Ludolphus, de Saxonia (Autor) | Marsilius, Carthusiensis (Autor) | Patricius, Dublinensis (Autor) | Petrus, de Alliaco (Autor) | Vullenhoe, Heinrich von (Schreiber) Gefunden in: Standardbeschreibung
Die in karmesinrotes Schafleder gebundene astronomische Sammelhandschrift stammt aus dem Besitz des Basler Stadtarztes Heinrich Amici († 1451), der sie dem Kartäuserkloster der Stadt vermachte. Der Band enthält neben Berechnungen von planetarischen Konjunktionen und Eklipsen astronomische Abhandlungen des Pierre d'Ailly oder Petrus de Alliaco (um 1350-1420). D'Ailly war Gelehrter und Kirchenpolitiker und durchdrang seine theologischen Werke mit astrologischen Begründungen.
Online seit: 14.12.2017
- Petrus, de Alliaco: Vigintiloquium de concordia astronomicae veritatis cum theologia (4r-13r)
Incipit: Sequitur prefacio sequentis tractatus a domino Petro cardinali Cameracensi. De concordantia theologie et astronomie aliquid scribere
Explicit: Quibus vero satis est non michi sed deo gracias congratulantes agants. Cui sit honor et gloria in secula seculorum amen.
Gefunden in:
Standardbeschreibung
- Petrus, de Alliaco: Concordantia astronomiae cum historica narratione (16r-30v)
Incipit: Ad tractatum nostrum de concordancia astronomie et theologie hunc 2(m) de concordancia
Explicit: impii autem proicientur in infernum a quo nos eripiat qui est benedictus deus in secula seculorum amen.
Gefunden in:
Standardbeschreibung
- Petrus, de Alliaco: Elucidarium astronomicae concordiae cum theologica et historica veritate (40r-55v)
Incipit: Michi diligencius perscrutanti astronomorum dicta
Explicit: penitus ignorare. Hec itaque ad dei laudem et gloriam finiantur qui sine fine vivit et regnat in secula seculorum amen.
Gefunden in:
Standardbeschreibung
- Petrus, de Alliaco: Apologetica defensio astronomicae veritatis (56r-57v)
Incipit: Querunt aliqui de nativitate Christi vel Marie matris eius utrum subiecta fuerit astronomorum legibus. De cuius questionis materia scripsi breviter
Explicit: et sub correctione quorumlibet probabilius docencium.
Gefunden in:
Standardbeschreibung
- Petrus, de Alliaco: Secunda apologetica defensio astronomicae veritatis (58r-59v)
Incipit: Sepe et multum hoc mecum cogitavi cur magni doctores
Explicit: ad laudem et exaltacionem huius sciencie et ad honorem et gloriam almi conditoris scilicet deum qui est Amen.
Gefunden in:
Standardbeschreibung
- Petrus, de Alliaco: De concordantia discordantium astronomorum (60r-66v)
Incipit: De concordia discordancium astronomorum super significacionibus triplicitatum signorum Zodiaci
Explicit: occasio profundius et plenius perscrutandi. Deo gracias.
Gefunden in:
Standardbeschreibung
- Amici, Henricus (Vorbesitzer) | Guilelmus, de Wara (Autor) | Heinrich Arnoldi (Bibliothekar) | Louber, Jakob (Bibliothekar) | Magister Romanus (Autor) | Petrus, de Alliaco (Autor) | Venantius de Moerbeka (Autor) Gefunden in: Standardbeschreibung
Pierre d'Ailly (lat. Petrus de Alliaco) war als Gelehrter, Kirchenpolitiker und produktiver Schriftsteller tätig. Berühmt wurde sein geographisches Werk Imago mundi, das Christoph Kolumbus in der Planung seiner Entdeckungsfahrten benutzte. Das Basler Exemplar gehörte dem Basler Stadtarzt Heinrich Amici († 1451), der es dem Kartäuserkloster seiner Stadt vermachte.
Online seit: 19.03.2015
- Petrus, de Alliaco: Petrus de Alliaco: Imago mundi Gefunden in: Standardbeschreibung
- Petrus, de Alliaco: Imago mundi (1r-88r) Gefunden in: Standardbeschreibung
- Petrus, de Alliaco (Autor) Gefunden in: Standardbeschreibung
- Amici, Henricus (Vorbesitzer) | Heinrich Arnoldi (Vorbesitzer) | Louber, Jakob (Annotator) | Penliuard, J. de (Schreiber) | Petrus, de Alliaco (Autor) Gefunden in: Standardbeschreibung
Die Papierhandschrift besteht aus fünf kodikologischen Teilen, deren Texte jeweils von einer oder mehreren Händen im 15. Jahrhundert geschrieben wurden. Die längsten Texte in der Handschrift sind der Tractatus de vitiis capitalibus, der möglicherweise Robert Holcot zuzuweisen ist, die Stella clericorum, der Dialogus rationis et conscientiae des Matthäus von Krakau und der Dialogus de celebratione missae von Heinrich von Hessen dem Jüngeren. Ansonsten finden sich kürzere Texte, darunter Predigten, geistliche Unterweisungen und astrologische und medizinische Abhandlungen. Hinzu kommen zahlreiche Dokumente aus dem Umfeld des Konzils von Konstanz (1414–1418), die sich mit der Verurteilung des Johannes Hus und mit der Frage der Kommunion unter beiden Gestalten beschäftigen.
Online seit: 22.09.2022
- Petrus, de Alliaco: Conclusiones de communione plebis sub utraque specie. (140-143)
Incipit: Contra quosdam asserentes quod oporteat populum laycalem communicare sub utraque specie per doctores sacre theologie in sacro concilio Constantie existentes ponuntur conclusiones infrascripte. Anno domini 1416. Prima conclusio: Christus post cenam instituit et ministravit sub utraque specie
Explicit: sola obedientia fidei meritum possidet sine qua quilibet infidelis conuicitur.
Gefunden in:
Standardbeschreibung
- Ambrosius, Mediolanensis (Autor) | Arnulfus, de Boeriis (Autor) | Arx, Ildefons von (Bibliothekar) | Augustinus, Aurelius (Autor) | Bernardus, Claraevallensis (Autor) | Caesarius, Arelatensis (Autor) | Gregorius I, Papa (Autor) | Henricus, de Hassia (Autor) | Henricus, de Segusia (Autor) | Jacobus, de Cessolis (Autor) | Jacobus, de Noviano (Autor) | Jacobus, Laudensis, Bischof (Autor) | Johannes, Andreae (Autor) | Johannes, de Toleto (Autor) | Johannes, Gerson (Autor) | Matthaeus, de Cracovia (Autor) | Metzler, Jodokus (Annotator) | Metzler, Jodokus (Bibliothekar) | Nikolaus, von Essen (Autor) | Ovidius Naso, Publius (Autor) | Petrus, de Alliaco (Autor) | Raimundus, de Pennaforti (Autor) | Robertus, Holcot (Autor) Gefunden in: Standardbeschreibung
- Ambrosius, Mediolanensis (Autor) | Arnulfus, de Boeriis (Autor) | Arx, Ildefons von (Bibliothekar) | Augustinus, Aurelius (Autor) | Bernardus, Claraevallensis (Autor) | Caesarius, Arelatensis (Autor) | Gregorius I, Papa (Autor) | Henricus, de Hassia (Autor) | Henricus, de Segusia (Autor) | Jacobus, de Cessolis (Autor) | Jacobus, de Noviano (Autor) | Jacobus, Laudensis, Bischof (Autor) | Johannes, Andreae (Autor) | Johannes, de Toleto (Autor) | Johannes, Gerson (Autor) | Matthaeus, de Cracovia (Autor) | Metzler, Jodokus (Annotator) | Metzler, Jodokus (Bibliothekar) | Nikolaus, von Essen (Autor) | Ovidius Naso, Publius (Autor) | Petrus, de Alliaco (Autor) | Raimundus, de Pennaforti (Autor) | Robertus, Holcot (Autor) Gefunden in: Zusatzbeschreibung